تیرچه یک قطعهای به شکل مثلث و در برخی موارد چهاروجهی و از پیشساخته است. از تیرچه در ساخت سقف و کف سازه های ساختمانی استفاده می شود. با قرارگیری بلوکها روی تیرچه به عنوان قالب بتن پوششی، ظاهر آن شکل حرف T انگلیسی را میگیرد. کاربرد تیرچه ها علاوه بر ساخت سقف و کف سازه ها، در بخش هایی نیز به چشم می خورد که بر اساس انواع تیرچه مختلف است. تیرچهها در هنگام حملونقل و اجرای سقف و همچنین پس از خودگیری سقف و جمع آوری شمعها تحت فشار میگیرند.
از تیرچه به عنوان ستون برای افزایش استحکام در چوببست سقف هم استفاده میشود که معمولاً از جنس بتن یا فولاد است. تیرچه بتنی و تیرچه فلزی از مهم ترین نوع تیرچه در ساخت و ساز هستند. استفاده از تیرچه در سقف های بتنی رواج بسیار دارد. در این مقاله همراه با گروه مهندسی ساختمانی البرز، انواع تیرچه و کاربرد آن «Types of beams and their use» توضیح داده می شود.
وظیفه انواع تیرچه در ساختمان تحمل بار مرده و زنده سقف است. نکته مهم در این قسمت این است که شرایط استفاده از تیر باید به گونه ای باشد که تیر بتواند بار مورد انتظار را در دراز مدت تحمل کند. تیرچه ها از قسمت های مختلف آرماتور کششی، آرماتور تقویت کننده، آرماتور فوقانی و عرضی، آرماتور کمکی و پاشنه بتنی تیرچه ها تشکیل شده است.
تا این قسمت از مقاله یاد گرفتیم تیرچه به عنوان یک عنصر ساختمانی چیست، اما علاوه بر دانش کلی آن، باید با انواع تیرچه آشنا شوید تا بتوانید بر اساس آن در ساخت و ساز ساختمان از آنها استفاده کنید. کاربرد تیرچه با توجه به اینکه مصالح اصلی مورد استفاده در ساخت آن بتنی یا فلزی می باشد، متفاوت است. تیرچه ها را می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:
در ادامه مطلب انواع تیرچه را مورد بررسی قرار می دهیم:
تیرچه بتنی قطعه ای پیش ساخته از میلگرد و بتن است. در صنعت ساختمان این مصالح پرکاربرد و متداول است و کاربرد اصلی آن در ساخت سقف ساختمان می باشد. این عضو از آرماتورهای بتنی و فولادی پیش ساخته می باشد. این مصالح با قرار دادن بلوک ها در بین تیرچه ها به نام قالب و پوشیده شده با بتن درجا، مقطع مرکب T شکل را تشکیل می دهد. این تیرچه ها در دو نوع تیرچه خرپایی و تیرچه پیش تنیده تولید می شوند.
ابعاد تیرچه ها با توجه به نوع و اندازه بار زنده روی سقف، دهانه و فواصل بین تیرها متفاوت است. تیرچه دارای حداقل عرض و ضخامت بتن 40 میلی متر است. همچنین قطر میلگرد اصلی کشش و فشار حداقل 8 میلی متر است. همین قطر در میلگرد ساده که به عنوان مهار کننده عمل می کند حداقل 6 میلی متر خواهد بود.
وزن بلوک ها و بتن قبل از دستیابی به مقاومت بتن ریخته شده توسط شمع بندی یا تکیه گاه های موقت تحمل می شود. پس از به دست آمدن مقاومت بتن ریخته شده، تیرچه های بتنی T شکل به هم چسبانده می شوند.
این نوع تیرچه از خرپا فولادی و پاشنه بتنی تشکیل شده است. اگر تیرچه خرپا دارای قالب سفالی باشد به آن تیرچه نعل می گویند. این نوع تیرچه از اعضای کششی، میلگردهای عرضی، میله پاشنه بتنی بالایی تشکیل شده است.
از کاربردهای این نوع تیرچه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
در مقاله انواع تیرچه و کاربرد آن به تعریف تیرچه پیش ساخته پیش تنیده می پردازیم؛ این نوع تیرچه که فقط در کارخانه های مجهز تولید می شود از مقطع بتنی T شکل با رده مقاومتی C35 و بالاتر و مفتول های فولادی با مقاومت بالا 1750 تا 1900 نیوتن بر میلی متر مربع تشکیل شده است. در این نوع تیرچه ها قبل از بتن ریزی تیرچه، مفتول ها توسط جک ها تحت کشش خاصی قرار می گیرند و سپس مقطع بتن ریزی می شود. پس از عمل آوری بتن و اطمینان از مقاومت مورد نیاز، سیم ها آزاد می شوند. در نتیجه بتن تیرچه تحت تنش فشاری قرار می گیرد.
این نوع تیرچه سقفی از 3 تا 7 میله پیش تنیده تشکیل شده است. این محصول تا دهانه 12 متر قابل استفاده بوده و در حال حاضر ارزان ترین و مقرون به صرفه ترین تیرآهن موجود در بازار می باشد. این تیرچه نسبت به سایر تیرچه ها به جک کمتری نیاز دارد. هنگام استفاده از تیرچه های پیش تنیده، بتن ریزی سقف به صورت یکپارچه انجام می شود و استفاده از بتن کاهش می یابد.
از مهمترین کاربردهای تیرچه های پیش تنیده استفاده از آنها در ساختمانهای تجاری و مسکونی می باشد. زیرا این نوع تیرچه ها علاوه بر مقاومت خوب، هزینه های ساخت را نیز کاهش می دهند. همچنین تیرچه های پیش تنیده در فعالیت های ساختمانی مانند ساخت پل نیز موثر هستند.
شاید در نگاه اول تیرچه سفالی مانند تیر بتنی به خصوص تیر خرپایی به نظر برسد در حالی که تفاوت های اساسی با یکدیگر دارند.
در تیرچه های سفالی، میلگردها را در قالب سفالی خود قرار داده و سپس بتن می ریزند. اما نمی توان شباهت های این دو مدل تیرچه را انکار کرد، به خصوص می توان گفت از نظر عملکرد و ساختار تقریباً یکسان هستند. تیرچه سفالی نیز از آرمیچر بالایی و دو یا سه آرماتور پایینی تشکیل شده است که با میلگردهای خمیده به صورت زیگزاگی به هم متصل شده اند.
تیرچه های سفالی در بین مردم و مهندسان عمران بسیار محبوب بود، زیرا این مدل تیرچه به دلیل استفاده از خاک رس، وزن کمتری دارد و از طرفی قیمت کمتری نیز دارد. اما با گذشت زمان و معرفی استانداردهای جدید در صنعت ساختمان، استفاده از تیرچه های سفالی به تدریج ممنوع شد زیرا به راحتی نمی توان از کیفیت خشت آن اطمینان حاصل کرد.
از این نوع تیرچه در ساخت سقف تیرچه بلوک استفاده می شود اما با این تفاوت که تیرچه سفالی در اینجا فقط نقش تیرهای فرعی را ایفا می کند.
تیرچه کرومیت عملکردی مشابه تیرچه سفالی و بتنی دارد با این تفاوت که در بال زیرین تیرچه کرومیت به جای بتن یا 2 میلگرد از ورق فولادی استفاده می شود. ورق فولادی به کار رفته در این تیرچه که ورق کرومیت نامیده می شود دارای ضخامت 3 یا 4 میلی متر و عرض 12 تا 15 میلی متر است. انواع تیرچه های کرومیت به دلیل مزایایی که دارد برای اجرای سقف مورد استقبال قرار می گیرد.
در ساختمان سازی از تیرچه های فلزی در سقف های سبک با دهانه های بلند استفاده می شود. از تیرچه های کرومیت فقط در اسکلت فلزی استفاده می شود. استفاده از تیرچه های فلزی مزایای خوبی از جمله اجرای آسان، مقرون به صرفه بودن، عایق بودن حرارت و صدا، صاف بودن سطح بعد از نجاری و سرعت اجرای بالای آن دارد.
لینک کوتاه
https://b2n.ir/x82511
امکان مشاوره در خصوص پروژه های شما و ارائه بهترین متریال در ساخت و ساز استاندارد با استفاده از تیرچه استاندارد گروه مهندسی البرز
تماس با ما