سازه یا تیرچه پیش ساخته « Prestressed structure » سازه ای است که با ترکیب رشتهها یا میلگردهای فولادی و بتن ساخته شده که با تحت کشش قرار گرفتن کابلهای فولادی باعث افزایش ظرفیت باربری بتن میگردد. میلههای فولادی در پروسه ساخت یا پس از ساخت، تحت کشش (مثلاً با جکهای هیدرولیک) قرار میگیرند. این تدبیر باعث میشود که بتن موجود در « سازه پیش تنیده » تحت تنش فشاری قرار گیرد.
از آنجا که مقاومت بتن در سازه پیش تنیده بر اثر فشار بسیار بیشتر از مقاومت آن در کشش هست، اعمال این بارهای خارجی مذکور به سازه، موجب کاهش تنش کششی در بتن میشوند؛بنابراین بتن موجود یا تحت تنش کششی قرار نمیگیرد یا مقدار بسیار کمی تنش کششی تحمل میکند. این تدبیر باعث میشود که قابلیت تحمل بار سازه پیش تنیده با بتن تحت فشار بسیار بیشتر از سازه مشابه بدون پیش تنیدگی باشد.
در سازههای پارکینگها، ساختمان (آپارتمانها) و در دفاتر کار، دالهای بتنی روی زمین، پلها و ورزشگاهها، حفاریهای سنگ و خاک، تانکهای ذخیره آب و مواد شیمیایی و … سازه پیش تنیده میتواند باعث مزایای فراوانی گردد. در بیشتر حالتها اجرای سیستم پیش تنیدگی باعث میشود بسیاری از ملزومات دشوار معماری طرح رعایت و محدودیتهای موجود برطرف گردد.
پیش تنیدگی تقریباً در تمام انواع سازهها کاربرد دارد. در سازه ساختمانها، پیش تنیدگی اجازه ایجاد دهانه آزاد بیشتری بین تکیه گاهها میدهد. ضمناً ضخامت دالهای بتنی نیز کمتر بوده، تیرها کمتر و لاغرتر نیاز است.
در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ استفاده از پیش تنیدگی در پلها بسیار محبوبیت یافت. اما حوادث چندی موجب تردید در استحکام این سازهها در بلند مدت شد. در برخی موارد، به دلیل ضعف کنترل کیفیت در هنگام ساخت، لولههای تاندونهای فولادی بهطور کامل با گروت پر نمیشوند و بخشهایی از فولاد در معرض خوردگی قرار میگیرد.
خوردگی فولاد در صورتیکه آب و یونهای کلر (مثلاً از نمک پاشی در زمستان) امکان تجمع در بخشهای خالی را پیدا کنند تشدید میشود.
لینک های بیشتر
امکان مشاوره در خصوص پروژه های شما و ارائه بهترین متریال در ساخت و ساز استاندارد با استفاده از تیرچه استاندارد گروه مهندسی البرز
تماس با ما